طراحی پلان ساختمان

با سلام خدمت تمامی علاقمندان به رشته معماری , در این بخش از مطالب وب سایت معماری ایران به بررسی یکی از موضوعات پر کاربرد و فوق العاده کاربردی برای معماران و افرادی که تازه با این مبحث آشنا میشوند با عنوان طراحی پلان ساختمان مسکونی می پردازیم . طراحی پلان معماری و ساختمان ها یکی از مواردی است که در ابتدای ساخت هر سازه ای لازم و ضروری است و بدون طراحی پلان و نقشه ساخت سازه ها امکان پذیر نیست و امروزه نیز با استفاده از روش های مختلفی همچون روش دستی و یا استفاده از نرم افزار اتوکد autocad به طراحی پلان ساختمان مسکونی و پلان های مختلف معماری می پردازند .

طراحی پلان ساختمان

همانطور که میدانید اولین قدم برای ساخت سازه های مختلف و حتی ساخت قطعات مختلف صنعتی و ساختمانی ارائه طرحی از سازه است تا با استفاده از آن طرح به طور دقیق به ساخت سازه مورد نظر پرداخت و هیچگونه اشتباهی در آن صورت نگیرد و برای ساخت آن از الگوی مشخصی تابعیت کرد از این رو مسئله طراحی پلان معماری و طراحی نقشه ساختمان مهمترین امر در ساخت سازه ها محسوب میشود و باید این کار بطور دقیق انجام گیرد تا در انتها سازه مورد نظر همانند طرح اولیه شکل گرفته باشد . در مقاله طراحی پلان ساختمان به ارائه الگو هایی برای طراحی نقشه ساختمان می پردازیم که با استفاده از این الگو ها و پیروی از آنها میتوانید نقشه دقیق تر و بهتر و آسان تری طراحی کنید .

توجه داشته باشید که الگو های بکار رفته در ساخت و طراحی نقشه ها میتواند بسته به نوع زمین و نوع پروژه و نوع کاربری و سایر عوامل مختلف باشد پس با توجه به این تفاسیر مهمترین میتوان گفت که مهم ترین نکته برای طراحی پلان های ساختمان توجه به الگو های سازماندهی طراحی پلان است زیرا با استفاده از الگو هایی که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد میتوانید نقشه ای بدون عیب و نقص بدست آورید پس در ادامه به معرفی برخی از روش های سازماندهی طراحی پلان ساختمان می پردازیم .

  • الگوی سازماندهی مرکزی در طراحی پلان معماری

یکی از اصول طراحی پلان در معماری الگوی سازماندهی مرکزی است که در آن نقشه مورد نظر شامل یک ترکیب بندی متمرکز و متحد است که تعدادی فضای فرعی در اطراف و داخل فضای متمرکز وجود دارد , وجود فضای متمرکز و متحد اصلی در الگوی سازماندهی مرکزی باعث نظم بخشیدن به نقشه میشود و فضا های فرعی همچون اتاق ها میتوانند بسته به اندازه و نوع فرم و سایر موارد متفاوت باشند . متفاوت بودن فضا های فرعی این امکان را میدهد تا تمامی مجموعه را در قالب فضای اصلی و برابر با مساحت زمین سازنده طراحی کرد .

الگوی سازماندهی مرکزی در طراحی پلان معماری

الگوی سازماندهی مرکزی در طراحی پلان معماری

  • الگوی سازماندهی خطی در طراحی پلان معماری

کشیدن فضا های تکرار شونده در طراحی نقشه معماری در یک توالی خطی را الگوی سازماندهی خطی پلان معماری می نامند , هر الگوی خطی دارای فضا هایی است که میتواند بصورت مستقیم و یا یک فضای خطی جداگانه به هم متصل شوند . فضا های تکرار شونده رد الگوی سازماندهی خطی نیز همچون الگوی سازماندهی مرکزی میتوانند از لحاظ اندازه و فرم و نوع و … مشابه و یا متفاوت باشند . در الگوی سازماندهی خطی نقشه بنا به نوع طراحی سازه میتواند بصورت منحنی و یا یک خط راست و یا افقی شکسته باشد و الگوی خطی به این صورت ها کشیده شود .

الگوی سازماندهی خطی در طراحی پلان معماری

الگوی سازماندهی خطی در طراحی پلان معماری

  • الگوی سازماندهی شعاعی در طراحی پلان معماری

در الگوی سازماندهی شعاعی در طراحی نقشه معماری به این صورت است که ساختار های خطی بصورت شعاعی حول فضای اصلی و متمرکز کشیده میشوند , سازماندهی شعاعی برابر است با مجموعه عناصر الگوی خطی و الگوی مرکزی که در هم ترکیب شده اند و بصورت شعاعی در می آیند . در الگوی سازماندهی مرکزی درونگرا بوده و تمرکز فقط بر روی فضای اصلی است اما در الگوی شعاعی یک پلان برونگرا بوده و به سمت بیرون گسترش داده میشود که بنا به خواست طراح و سازنده طراح و طرح مورد نظر ممکن است میزان گسترش و بزرگی و کوچکی بازو های به بیرون کشیده شده از لحاظ اندازه و بزرگی و … متفاوت و یا متشابه باشند .

الگوی سازماندهی شعاعی در طراحی پلان معماری

الگوی سازماندهی شعاعی در طراحی پلان معماری

  • الگوی سازماندهی مجموعه ای در طراحی پلان معماری

در الگوی سازماندهی مجموعه ای فضا هایی که به علت مجاورت فیزیکی و داشتن رابطه در یک مجموعه قرار میگیرند این الگو را تشکیل میدهند , در الگوی مجموعه ای نیز همچون سایر الگو ها میتوان از فضا های متفاوت و یا یکسان استفاده کرد به شرطی که این فضا های متفاوت و یا مشابه با نظم و تقارن خاصی در این مجموعه قرار بگیرند و موجب بروز بی نظمی نشوند . قالب این نوع الگو را به راحتی میتوان تغییر و توسعه داد بطوریکه به هم ریختگی در آن ایجاد نشود .

الگوی سازماندهی مجموعه ای در طراحی پلان معماری

الگوی سازماندهی مجموعه ای در طراحی پلان معماری

  • الگوی سازماندهی شبکه ای در طراحی پلان معماری

در الگوی سازماندهی شبکه ای فضا ها و فرم ها با استفاده از موقعیت فضایی و شرایطی که دارند بصورت سه بعدی در یک محدوده و یا فضای سه بعدی تنظیم میشوند . قدرت سازماندهی این پلان ها ناشی از الگوی پیوسته و منظمی است که در آن بکار رفته است . در این الگو شبکه ای از خطوط عمودی و افقی طرح اصلی و نظم در آن را بوجود می آورند و در صورت انجام کارهایی از قبیل برش دادن و اضافه کردن و یا لایه لایه کردن نیز باز هم نظم در این الگو حفظ میشود .

الگوی سازماندهی شبکه ای در طراحی پلان معماری

الگوی سازماندهی شبکه ای در طراحی پلان معماری

با استفاده از الگو هایی که در این مقاله از سری مقالات وب سایت معماری 98 ارائه شد میتوانید یک پلان بدون نقص را به راحتی و با رعایت این الگو ها طراحی کنید و در انتها سازه ی مورد نظر خود را با دقت بسیار و ظرافت کار زیاد طراحی کنید .

منبع : وب سایت معماری ایران مرجع ارائه مقالات معماری و عمران