معماری بیونیک bionic architecture
با سلام خدمت تمامی کاربران عزیز معماری ایران , در این بخش از ارائه مقالات معماری و عمران به بررسی موضوع یکی از انواع معماری به نام معماری بیونیک یا همان معماری bionic می پردازیم . معماری نیز همچون هر رشته دیگری دارای انواع و سر رشته های دیگری است که هر متخصصی در این رشته باید با تمامی این انواع سبک معماری آشنا باشد که در این میان bionic architecture یکی از مهم ترین سبک های معماری است از این رو در ادامه این مقاله تمامی جنبه های مقاله معماری بیونیک را مورد بررسی قرار میدهیم .
معماری بیونیک bionic architecture
قبل از اینکه به بررسی موضوع اصلی یعنی معماری بیونیک bionic architecture بپردازیم به بررسی موضوع معماری بیونیک چیست ؟ می پردازیم , واژه بیونیک از ترکیب دو کلمه بیولوژی و تکنیک تشکیل شده است که به معنای زیستار شناسی به همراه شناخت ساختار های طبیعی است و در فارسی نام معماری زیست فنی و معماری زیست محیطی به آن تعلق میگیرد و معماری بیونیک در ایران با این نام نیز شناخته میشود . در معماری بیونیک از الگو های زنده موجود در طبیعت برای ساخت سازه ها استفاده میشود و طراحان برای طراحی پلان ساختمان ها و سایر سازه های مورد نظر خود از اشیا و موجودات موجود در طبیعت الهام میگیرند و ایده های خود را بر اساس این اشیا پایه ریزی میکنند . از ابتدای آفرینش انسان با نگاه به طبیعت و الگو گرفتن از آن به خلق وسایل و ابزار مورد نظر خود پرداخته است و در این میان معماری و عمران و ایجاد طرح معماری نیز بی بهره نبوده اند و استفاده از الگو های طبیعت در معماری با نام معماری بیونیک به این رشته راه پیدا کرده است . از انواع سبک های معماری نیز که در رابطه با آن در وب سایت مقاله به انتشار رسیده است میتوان به معماری سیال اشاره کرد که برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به مطلب مربوط مراجعه کنید .
مطالعه سیر تکامل و از بین رفتن جانداران و شرایط از بین رفتن و فنا و بقای جانداران و سایر موجودات و اشیا در طبیعت این امکان را به انسان داده است تا با مطالعه این پیشینه بتواند دریابد که چه نوع سازه ای در چه شرایطی فنا و بقا پیدا میکند و با بهتر کردن چه شرایطی میتوان سازه ای بهتر و متناسب تر با شرایط محیط و آب و هوا و … بوجود آورد پس الگو گیری از طبیعت بسیار کار آمد است و از این رو معماری بیونیک یکی از جذاب ترین و ماندگار ترین انواع معماری است و از سوی دیگر علم بیونیک یا شناخت نظام جانداران ( IT, Nano, Bionic ) امروزه به عنوان یکی از سه علم برتر در جهان معرفی شده است که عوامل مهمی که در طبیعت موجود است و انسان از آنها الگو برداری کرده است را میتوان در چهار مورد یعنی پوسته یا جلد , ساختار , آراستن و انرژی دانست .
بخش های بیونیک
- علم سیستم هایی که برای ساخت و عملکرد آنها از موجودات زنده الگو برداری شده باشد ( ساختار اصلی )
- علم سیستم هایی که خصوصیاتی مشابه موجودات زنده دارند ( مکانیزم ها )
- علم سیستم هایی که به موجودات زنده شبیهند ( دريافت هاي حسي فرم )
به طور کلی هر محصول ساخته شده در بیونیک باید سه ویژگی ساختار , مکانیزم و فرم را دارا باشد و روابط عملکردی موجود با فرم و مواد به صورت زیر است :
آنالیز فرم : فرم پایه , فرم پیچیده , تعیین تناسب و اندازه , آنالیز مکانیزم , آنالیز رابطه فرم , آنالیز رابطه عملکرد .
طراحی بر اساس بیونیک
طراحی بر اساس بیونیک را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد :
- انتخاب موجود زنده بر اساس تحقیقات و پژوهش هایی که انجام میشود
- شناسایی خصوصیات زیستی موجود انتخاب شده
- بررسی محیط زندگی و شرایط سازگار و ناسازگار با موجود
- عکس العمل های جاندار در برابر شرایط مختلف
- شرایط فیزیکی جاندار
- روابط سیستماتیک
بعد از انجام مراحل بالا برای طراحی طرح معماری با بیونیک میتوان به ایجاد سازه مورد نظر خود پرداخت .
تاریخچه معماری بیونیک و پیشگامان این هنر
انسان از ابتدای آفرینش به تقلید از طبیعت و ابزار موجود در آن پرداخته است و نمیتوان تاریخچه مشخصی برای این نوع هنر یا بیونیک و معماری بیونیک تعیین کرد اما اولین و برجسته ترین کار در زمینه بیونیک را میتوان به لئوناردو داوینچی در ساخت ماشین پرنده با استفاده از تقلید از خفاش نسبت داد و بعد از آن نیز الگو های جدیدی همچون تقلید از دلفین برای ساخت زیر دریایی و … مورد استفاده قرار گرفت .
معماری بیونیک bionic architecture
مزایای معماری بیونیک
جمعی کره زمین در سال 1990 حدود 5 میلیارد و 250 میلیون نفر محاسبه شد و در سال 2000 این مقدار به 6 میلیارد نفر رسید پس با این احتساب جمعیت کره زمین در سال 2050 نزدیک به 12 میلیارد نفر خواهد بود پس کره زمین باید برای بوجود آمدن آسمان خراش ها و برج های بلند آمادگی داشته باشد و همانطور که میدانید این کار با تخریب فراوان کره زمین همراه خواهد بود اما در معماری بیونیک فقط و فقط بیشترین تمرکز آن ساخت سازه های خارق العاده در کنار عدم تخریب زمین است پس امیدواریم معماری بیونیک به عنوان مرسوم ترین نوع معماری مورد استفاده قرار گیرد پس حفظ سلامت محیط را میتوان از مزایای معماری بیونیک دانست .
نمونه های معماری بیونیک
از مشهور ترین نمونه های معماری بیونیک در تاریخ بشر میتوان به مواردی همچون نماي استاديوم المپيک مونيخ و بانک کارمرز در فرانکفورت آلمان ، ساختمان اينونيک در کمبريج , برج bionic tower در شانگهای چین با تقلید از درخت و شاخه های آن و ساختمان تحقیقات لندن که از گیاه لوتوس تقلید شده است و … اشاره کرد .
استاديوم المپيک مونيخ
بانک کارمرز در فرانکفورت آلمان
برج bionic tower در شانگهای چین